O debate sobre a televisión pública sen publicidade chega a España

Dossieres

España súmase ao debate sobre a eliminación da publicidade nas canles públicas, que propón Sarkozy. TV3 é a cadea autonómica que ten maiores ingresos por publicidade. As cadeas privadas aseguran que poderían subir os prezos e emitir menos anuncios.

O maremoto no panorama audiovisual de Francia pola proposta do presidente Nicolas Sarkozy de eliminar a publicidade na televisión pública chegou tamén ata España.

Para a Unión de Televisións Comerciais Asociadas (Uteca), o modelo sen anuncios da BBC, que tanto fascinou ao dirixente francés, debería converterse polo menos nun horizonte para a reforma do sistema de financiamento das canles españolas de titularidade pública.

Uteca defende que, como mínimo, tería que reducirse significativa e progresivamente o tempo dedicado ás mensaxes comerciais nas teles públicas, ata chegar aos sete minutos de publicidade por hora fronte aos 12 minutos que rexen agora para todas as televisións, incluídas as financiadas con diñeiro público.

O secretario xeral de Uteca, Jorge del Corral, aclara que a perda de peso dos ingresos comerciais "debería afectar a todas as televisións públicas: as de ámbito estatal e as autonómicas como TV3".

O Goberno tampouco evitou entrar a discutir sobre os ingresos comerciais das televisións públicas. O venres a vicepresidenta primeira do Goberno, María Teresa Fernández de la Vega, asegurou que pode haber "calquera debate" sobre a publicidade en televisión. "Se en Europa ábrese un debate sobre unha nova normativa, España é Europa e, xa que logo, participará", indicou en relación coa solicitude da Unión Europea de considerar unha revisión das axudas que reciben as teles de titularidade pública. Tamén dixo que o futuro contrato programa de RTVE recollerá unha redución inicial dun minuto de publicidade á hora, para avanzar posteriormente no "compromiso" dos nove minutos de comerciais. As autonómicas quedan fóra do recorte publicitario prometido polo Goberno.

Televisió de Catalunya é a cadea de ámbito autonómico cuns ingresos máis elevados por publicidade. Segundo o informe de Infoadex, dos 370 millóns de euros da torta publicitaria do 2006 que levaron as autonómicas, TVC ingresou 140 millóns. Aparte da asunción dunha débeda de máis de mil millóns, o actual contrato programa da Corporació Catalá de Ràdio i Televisió establece o compromiso da Generalitat de desembolsar 1.161 millóns de euros no período 2006-2009.

No caso de que todas as públicas deixasen de emitir mensaxes publicitarias, liberaríanse no mercado publicitario máis de mil millóns de euros (TVE ten previsto ingresar por publicidade este ano 720 millóns). Segundo a asociación de canles privadas, esa partida repartiríase non só entre as cadeas comerciais, senón entre outros medios como a prensa ou a radio. Do Curral opina que a redución de anuncios beneficiará aos espectadores, porque as privadas "poderían subir os prezos e emitir menos anuncios".

A complexa transformación de RTVE - cuxa nova estrutura estreouse fai hoxe un ano- arrincou a mediados do 2006 coa aprobación dunha lei que establece un modelo mixto baseado nos ingresos publicitarios máis unha subvención directa do labor de servizo público do ente. Fai un mes, as Cortes deron luz verde ao primeiro mandato marco de nove anos, onde se fixan os criterios xerais de servizo público. Está por pechar - aínda non é seguro que se produza antes das eleccións- o contrato programa trienal, que debe especificar "restricións adicionais" de publicidade.

Na Asociación de Axencias de Medios (AM) afirman que, sexa cal for a opción elixida, o principal obxectivo do sector é a eficacia da mensaxe publicitaria. "Está ben que se reflexione sobre se a televisión pública ha de emitir menos publicidade, pero tamén nos gustaría que todas as canles fixesen exame de conciencia sobre a súa eficacia publicitaria", sinala Luís Petit, director xeral da AM.

Alejandro Perales, da Asociación de Usuarios da Comunicación, cualifica a proposta de Sarkozy dun "agasallo envelenado", non comparable co caso español, posto que os franceses xa pagan un canon para financiar a televisión pública e, se se eliminan os anuncios, habería que engadirlle outro. Perales cre que "a eliminación da publicidade nas cadeas públicas estatais e autonómicas prexudicaría o desenvolvemento do mercado publicitario".

Coas xenerais ao virar a esquina, o sector espera con expectación coñecer as propostas electorais sobre o futuro da televisión pública.

Baixo a lupa da UE

As declaracións de Nicolas Sarkozy veñen como anel ao dedo á Comisión Europea. As contas das televisións públicas están desde fai tempo baixo a súa lupa.

En maior ou menor medida, en todos os países enfróntanse a denuncias pola suposta competencia desleal que exercen sobre as privadas (ao recibir axudas públicas e ao mesmo tempo emitir anuncios) ou por casos de financiamento cruzado (cando as axudas a contidos de servizo público financian outros que non o son).

A comisaria de Competencia, Neellie Kroes, lanzou unha consulta para revisar o modelo de financiamento actual en favor doutro máis transparente que evite a sobrecompensación aos medios públicos. Expón unha separación de actividades máis estrita ou o reforzo dos controis.

No 2005 Bruxelas obrigou a RTVE a reformar o seu sistema de financiamento, por mor dunha queixa de Antena 3 e Tele 5, para evitar distorsiones. E aínda que ata agora as súas intervencións neste terreo foron discretas, coa proposta de Sarkozy o tema deixou de ser tabú.

LA VANGUARDIA
ALICIA RODRÍGUEZ DE PAZ/BEATRIZ NAVARRO
MADRID

Documentación